ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ 

Ανατομία του θυρεοειδούς:

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας του ανθρώπινου οργανισμού. Βρίσκεται στο μέσον του τραχήλου και περιβάλει την τραχεία με σχήμα που προσομοιάζει της πεταλούδας. Αποτελείται από δύο λοβούς οι οποίοι ενώνονται μεταξύ τους με τον ισθμό.

Λειτουργία του θυρεοειδούς:

Από τα πρώτα στάδια της ζωής του ανθρώπου συμμετέχει στην ομαλή σωματική και πνευματική του ανάπτυξη. Στον ενήλικα καθορίζει το επίπεδο του μεταβολισμού του οργανισμού και ρυθμίζει ακόμη και τη θερμοκρασία του. Η αποστολή αυτή επιτυγχάνεται με την έκκριση δύο ορμονών· της τριιωδοθυρονίνης (T3) και της θυροξίνης (T4), η σύνθεση των οποίων εξαρτάται από την παρουσία ιωδίου που προσλαμβάνεται από τις τροφές. Παράλληλα ο θυρεοειδής εγκρίνει και μια τρίτη ορμόνη την καλσιτονίνη (CT) η οποία ρυθμίζει την ομοιόσταση του ασβεστίου. Η ομαλή λειτουργία του αδένα ελέγχεται από τον υποθάλαμο και την υπόφυση.

Υπερθυρεοειδισμός

Είναι η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς λόγω υπερέκκρισης των ορμονών του η οποία οδηγεί σε απώλεια βάρους, παρά την αυξημένη όρεξη για πρόσληψη τροφής που εμφανίζει ο ασθενής. Ακόμη ο υπερθυρεοειδμος μπορεί να εμφανιστεί με ταχυκαρδία, έντονη εφίδρωση, δυσανεξία στη ζέστη και σπανιότερα με υπέρταση και διάρροιες.

Υποθυρεοειδισμός

Αποτελεί την κλινική οντότητα κατά την οποία ο θυρεοειδής υπολειτουργεί και εμφανίζει μειωμένη όρεξη, έντονη κόπωση, υπνηλία, δυσκοιλιότητα ενώ σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κατάθλιψη. Στις μεγαλύτερες ηλικίες τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο ήπια καθυστερώντας την διάγνωση της νόσου αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών.

Οι προαναφερόμενες παθήσεις αφορούν κυρίως γυναίκες μέσης ηλικίας.

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Η θυρεοειδίτιδα αποτελεί μια πολύ συχνή αυτοάνοση πάθηση του θυρεοειδούς η οποία οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό, εμπίπτει στις φλεγμονώδεις νόσους και είναι συχνότερη στον γυναικείο πληθυσμό. Η αντιμετώπιση της ασθένειας είναι συνήθως συντηρητική με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου η διόγκωση του αδένα προκαλεί λειτουργικά προβλήματα ή αν τίθεται η υποψία συνύπαρξης κακοήθους όζου και στις οποίες απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση.

Νεόπλασμα θυρεοειδούς

Το θυρεοειδικό καρκίνωμα αποτελεί ιδιαίτερη ανομοιογενή ομάδα όγκων με μεγάλο εύρος εξέλιξης και βιολογικής συμπεριφοράς που χρειάζεται ειδικό χειρισμό και χειρουργική αντιμετώπιση. 

Χειρουργική προσέγγιση παθήσεων θυρεοειδούς

Όσον αφορά την απλή βρογχοκήλη ισχυρή ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση έχει στις περιπτώσεις ασθενών όπου η αύξηση του μεγέθους προκαλεί πιεστικά φαινόμενα στην τραχεία με συνέπεια το αίσθημα δύσπνοιας, ενώ σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε δυσφαγία. Επιπλέον, μια σπάνια κατηγορία βρογχοκήλης, η καταδυόμενη στο μεσοθωράκιο χρήζει χειρουργείου. 

Ο μονήρης όζος στον θυρεοειδή, συνήθως, είναι μια καλοήθης κλινική οντότητα. Ωστόσο σε ποσοστό 10% μπορεί να ανιχνευθεί κακοήθεια. Οι μισοί όγκοι του θυρεοειδούς εκδηλώνονται ως μονήρεις όζοι, σε αυτές τις περιπτώσεις έχει θέση η παρακέντηση του όζου με λεπτή βελόνα βιοψίας (FNA). Να σημειωθεί ότι ύποπτος είναι ο όζος που παρουσιάζει ταχεία αύξηση του μεγέθους του πάνω από 2-3 cm, ενώ το βράγχος φωνής ενισχύει την διόγκωση, ιδίως σε άτομα νεαρής ηλικίας. 

Επέμβαση θυρεοειδεκτομής

Τα είδη των επεμβάσεων του θυρεοειδούς αδένα είναι η ολική θυρεοειδεκτομή, η λοβεκτομή, και η θυρεοειδεκτομή με κεντρικό ή και πλάγιο λεμφαδενικό καθαρισμό. Οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται με ολική αναισθησία και μικρή εγκάρσια τομή 3-4 cm στην πρόσθια τραχηλική χώρα. Η επέμβαση της ολικής θυρεοειδεκτομής χωρίς λεμφαδενικό καθαρισμό διαρκεί περίπου 60 λεπτά και ο ασθενείς παραμένει στην κλινική μετεγχειρητικά για 24 ώρες. Η κινητοποίηση γίνεται άμεσα 2-3 ώρες από το πέρας της επέμβασης, και πραγματοποιείται σίτιση με υγρά και πολτώδη γεύματα το ίδιο απόγευμα. Το μετεγχειρητικό άλγος είναι ήπιο και εύκολα διαχειρίζεται με κοινά παυσίπονα.    

Κατά την επέμβαση δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην αναγνώριση των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων, τα οποία ανευρίσκονται εκατέρωθεν της τραχείας, νευρώνουν τις φωνητικές χορδές, και είναι υπεύθυνα για την παραγωγή φωνής. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε καθ’ όλη τη διάρκεια του χειρουργείου ειδικό νευροδιεγέρτη που μας επιτρέπει με ευκολία να ανιχνεύσουμε και να διαφυλάξουμε από πιθανή ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη κάκωση τα παλίνδρομα λαρυγγικά νεύρα. Σε σπάνιες περιπτώσεις είναι πιθανό να πραγματοποιηθεί ερεθισμός η τραυματισμός των νεύρων ο οποίος εκδηλώνεται με ήπιο βράγχος φωνής και συνήθως η φυσιολογική φωνή επανέρχεται εντός 2-3 μηνών.

Διεγχειρητικά, γίνεται επίσης αναγνώριση και διατήρηση των παραθυρεοειδών με τη χρήση ειδικής συσκευής εντοπισμού που εκμεταλλεύεται την αυτοφθορική τους ιδιότητα. Οι παραθυρεοειδής είναι μικρά σωματίδια στο μέγεθος φακής, τέσσερα στον αριθμό, που βρίσκονται σε επαφή με τον θυρεοειδή και ρυθμίζουν την ομοιόσταση του ασβεστίου (Ca) μέσω της σύνθεσης και έκκρισης παραθορμόνης (PTH). Μετά από επέμβαση θυρεοειδεκτομής είναι πιθανή η εμφάνιση μετεγχειρητικού παροδικού ή μόνιμου υποπαραθυρεοειδισμού οφειλόμενο σε παροδική ισχαιμία των αδένων, με κλινική συνέπεια την πτώση των επιπέδων ασβεστίου στο αίμα. Η υπασβεστιαιμία εύκολα αποκαθίσταται χορηγώντας από του στόματος, συμπληρωματικά, ασβέστιο για λίγες μέρες ή εβδομάδες.  
  
Το όφελος της επέμβασης, όταν αυτή κρίνεται αναγκαία, υπερτερεί των κινδύνων του χειρουργείου το οποίο πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένους χειρουργούς με μεγάλη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα της γενικής χειρουργικής για την διασφάλιση του βέλτιστου αποτελέσματος.

 Ο Δρ. Πολυχρόνης Ανεμούλης και η ομάδα του αντιμετωπίζουν στη Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης ετησίως, εκατοντάδες επεμβάσεις θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών, προσεγγίζοντας τον ασθενή ολιστικά και εξατομικευμένα, εφαρμόζοντας τις νεότερες τεχνολογίες προς όφελος του.